Iedereen kan makelaar worden in Frankrijk. Zelfs ik. Vorig jaar heb ik mij aangesloten bij een nationale makelaarsketen. Een groep met aan het hoofd een echte makelaar – dat wil zeggen iemand met de beroemde ‘carte professionnelle’ – die in heel Frankrijk onafhankelijke vertegenwoordigers inhuurt. Zij werken op commissiebasis en hoeven géén verstand te hebben van het makelaarsvak. Iedereen kan zich aanmelden en er is geen sollicitatie- of selectieprocedure.

Leken aan het roer
Dit betekent dat er dagelijks nieuwe ‘makelaars’ bij komen die net zo veel verstand hebben van het makelaarsvak als u en ik. Ik kreeg een stapeltje visitekaartjes, wat ’te koop’-borden en toegang tot een website met tools voor klantenbeheer en de mogelijkheid advertenties te publiceren. Daarnaast kan ik online workshops volgen om te leren onderhandelen en verkopen. Wat er op neer komt dat je leert om op de huiseigenaar in te praten om toch vooral de woning zo goedkoop mogelijk aan te bieden. Als vertegenwoordiger van de keten word ik niet afgerekend op kennis van onroerend goed, op technische expertise of inzicht in de huizenmarkt, maar op omzet. Toch mag ik mij presenteren als ‘OG-adviseur’.

Makelen is een vak
Een goede makelaar heeft diepgaande kennis van de woningmarkt in zijn eigen regio. Hij kan de verkoper helpen zijn huis optimaal te presenteren, adviseert met kennis van zaken over de te hanteren verkoopprijs (gebaseerd op de marktwaarde, een opslag voor de makelaarscommissie plus wat onderhandelingsruimte) en heeft ook wat bouwtechnische kennis. Daarnaast heeft hij als het goed is verstand van de wettelijke regels. Hij weet welke onderzoeken verplicht zijn, kent de procedure rond het opstellen van een makelaarsopdracht (mandat de vente) en weet hoe het werkt met het compromis en de verkoopakte.

Ik ben een slechte makelaar
De Franse wetgeving staat mij toe om onder de vleugels van de keten makelaartje te spelen. Nou heb ik onder meer als gevolg van een juridische strijd tegen de FNAIM inmiddels een heel aardige kennis van de wetgeving rond de verkoop van onroerend goed, en weet ik uit ervaring ook hoe een compromis de vente er uit ziet. Daarnaast heb ik veel verstand van de internationale promotie van onroerend goed. Ik ken de online en offline media op mijn duimpje en ben als professioneel copywriter goed in het schrijven van commerciële teksten. Daar staat tegenover dat ik een waardeloze verkoper en onderhandelaar ben. Ik slaag er niet in mijn klanten te overtuigen hun vraagprijs te laten zakken, zodat de huizen in mijn portefeuille te duur zijn om verkocht te worden. Verder ben ik geen rekenwonder, waardoor gesprekken over geld en commissie altijd iets rommeligs krijgen. Gelukkig ben ik wel eerlijk, dus kwaad kan mijn amateurisme niet echt. Maar het blijft raar dat ik gewoon aan de slag kon in dit toch zo gereglementeerde beroep.

Makelaar worden? Eerst betalen.
Iedereen kan doen als ik, en gemandateerd makelaar (agent commercial) worden bij een keten. Ik koos voor een relatief professionele online franchise-groep, die begeleiding en een goede online ’toolbox’ biedt. Ik kreeg een ervaren coach toegewezen en mag bij succesvolle verkoop 67% van de commissie houden. Daar staat tegenover dat ik dus 33% van de commissie af moet dragen. Bovendien betaal ik 200 euro per maand om het merk te mogen voeren. Al met al moet ik minimaal 1 huis per jaar verkopen om uit de kosten te komen.

Frankrijk overspoeld door amateurs
Er zijn veel meer virtuele makelaarsmerken, waarvan sommige géén maandelijkse fee vragen, maar wel weer een groter stuk van de commissie inpikken. Maar in principe kan dus iedereen die dat wil – gesjeesde schoenenverkoper, onhandige kapster of gepensioneerde beroepssoldaat  -zonder veel kosten ‘Conseiller Immobilier’ op zijn visitekaartje zetten en klanten gaan zoeken. Met de komst van de virtuele makelaarsmerken wordt Frankrijk overspoeld door amateurs zonder enige markt- of juridische kennis die zich makelaar noemen. Heel veel van deze mensen zullen na korte tijd met lege handen afdruipen. Net als ik overigens, want ik ga er mee kappen. Na zes maanden gekluns heb ik wel door dat ik géén makelaar ben. En dan moet je ook niet willen doen alsof.