Categorie archieven: Taaldingetjes

Ja, meester Scharf.

Geplaatst op door

afbeelding van een rapport van een lagere school uit de jaren 60Meester Scharf gaf de achtjarige Gregor een waardevol advies toen hij in het rapport schreef: “Iedere dag je uiterste best doen met schrijven.” Ik volg nog steeds zijn advies en heb van het schrijven een heel aardige broodwinning weten te kleien.

Meester Scharf bedoelde natuurlijk iets heel anders. Hij had het niet over mijn schrijftalent (toen al een 8 waard), maar over de moeite die ik had met het schoonschrijven. Ik kon eigenlijk alleen lelijkschrijven. Dat zit zo. Ik was als linkshandig jongetje op school gekomen. Toen het oefenen van de eerste letters begon, moest ik dat van de juf met de rechterhand doen. Helaas was ik met die hand niet zo eh… handig. Steeds weer verhuisde het potlood naar de linkerkant. Lees verder →

Zelfs jij kunt makkelijk leesbare teksten leren schrijven, zonder coaching!

Geplaatst op door

Een makkelijk leesbare tekst produceren is monnikenwerk.Waarom ingewikkeld schrijven als makkelijk leesbare teksten óók voldoen?

Sommige mensen hebben een formele schrijfstijl nodig als een soort van houvast. Ze gebruiken standaardformuleringen als bouwblokken voor hun zinnen. Je ziet ingewikkelde taalconstructies vooral bij ambtenaren en andere mensen die regelmatig moeilijke stukken schrijven. Zelf hebben ze dat niet door. Ze komen deze constructies de hele dag tegen. Het is hun taal.

Ze lezen of schrijven bijvoorbeeld de volgende zin:

“De besluitvorming betreffende het onderhavige beleid met betrekking tot jongeren met afstand tot de arbeidsmarkt wordt gemandateerd aan een door de gemeentelijke overheid samen te stellen klankgroep.”

Voor de gemiddelde lezer is dit bijna een buitenlandse taal: Ambtenarees. Maar niet voor ambtenaren, want die spreken het vloeiend. Zij vertalen uitdrukkingen als Lees verder →

De onvermijdelijke taalprobleem* waarvan je wist dat die zou komen

Geplaatst op door

Die boze mannetje blaast zijn kaak

Ik had het pas nog over ‘je kan’ en ‘u heeft’, waar ik me behoorlijk aan irriteer. En nu zie ik weer een andere fout die zich steeds vaker de kop opsteekt. Ik heb het over de vervanging van ‘de’ in plaats van ‘het’. Dit komt door al die allochtone buitenlanders, die geen mannelijk en onzijdig uit elkaar kunnen onderscheiden. Misschien zijn het mensen die alleen ‘the’ kennen. ‘The’ heeft dezelfde letters als ‘het’ maar dan door de war gehusseld. Die mensen zeggen dan ‘die meisje’ of ‘een grote raadsel’. Fout!
En het gaat echt niet alleen om Jan van de gestampte pet. Zelfs mensen met een hoog opgeleid niveau noteren dingen op als: “Maison Descartes was een instituut met een goede imago, die promotie maakte voor de Franse taal en cultuur.”

Een goede imago! Het instituut die!

Nee hè?
Ja, toch!

Helaas genoeg komen deze soort fouten niet alleen voor bij nieuwe of domme Nederlanders. Je ziet het ook bij zij die best weten dat het ‘het instituut’ is maar die er geen been tegen hebben om daar ‘die’ aan vast te koppelen.

Terwijl, taal is zóóó belangrijk om je goed uit je woorden te drukken! Dus gaan we allemaal een beetje beter uit onze doppen opletten, ja?

* in dit bericht bevat een tig aantal contaminaties. Kun jij er de vinger op wijzen?

U heeft en jij kan – reactionair taalverhaal* van oude azijnpisser

Geplaatst op door

Tijdens mijn studie Neerlandistiek las ik het boek ‘Language Change, progress or decay’ van Jean Aitchison. Die geeft daarin alleraardigste voorbeelden van hoe taal zich aanpast aan of juist verzet tegen culturele en maatschappelijke ontwikkelingen. Hoe bijvoorbeeld mensen in religieuze dorpen als Volendam en Huizen zich vastklampen aan hun eigen dialect om zich teweer te stellen tegen een seculiere omgeving. En hoe jongerentaal zich ontwikkelt als recalcitrant monument voor de zelfstandig wordende geest. Aitchison leerde mij niet al te rigide te reageren en te accepteren dat taal nu eenmaal verandert.

Ordnung muß sein, ook in taal

Dat was veertig jaar geleden. Met het klimmen der jaren merk ik toch dat bepaalde veranderingen me danig aangrijpen. Is het mijn behoefte om me te bewijzen als ervaren taalgebruiker? Wil ik graag laten merken dat ik het beter weet? Ben ik Lees verder →

Nicolettes, wie kent ze niet?

Geplaatst op door

Vrolijk verrast toen ik ontdekte dat ze in Frankrijk onze pepernoten kennen als ‘Nicolettes’. Tenminste, op de website van de Hema in Frankrijk staan ze te koop en daar lees ik: “Wie kent ze niet?”

Dus ik Googlen. En wat blijkt? Zo’n beetje iedereen kent ze niet! De naam Nicolettes blijkt gewoon bedacht door de Hema. ‘Nicolette’ is afgeleid van Saint Nicolas, en de naam voelt meteen heel koekig. Net zoals je hier cakejes hebt die ‘Madeleines’ heten. Nicolettes. Briljant.

Opnieuw trots op de Hema, Neerlands vaandeldrager in de Franse detailhandel. Ook voor de lekkerste koffiebonen tegen een zeer aantrekkelijke prijs.

Een revolutie in hoogwaardige PREMIUM copywriting van duurzame topkwaliteit

Geplaatst op door

Op de WC lees ik altijd wat Nederlandse weekbladen, zoals de PS van Het Parool en Volkskrant magazine. In een daarvan kwam ik deze advertentie tegen. En maar goed dat ik zat waar ik zat, want ik kreeg er spontaan spuitpoep van. Wát een hoogdravende lulkoek.

Het begint al met de kopregel: Ich bin Undiemeister® Dat werkt als je een Merk bent. En dan liefst een Duits merk. Ich bin Audi. Dat kan. Dan identificeert de klant zich met jouw sterke imago, je techniek, kracht, souplesse. Dan ben je wat. Maar ‘Ich bin Undiemeister®‘? Wer zum Teufel ist Undiemeister®? Dan klinkt ‘Ich bin Zeeman‘ nog beter! En dan dat pretentieuze Lees verder →

Néerlandais en France

Geplaatst op door

Ik bedoel met deze kopregel niet ‘Nederlanders’, maar Nederlands in Frankrijk. Je komt het regelmatig tegen bij de grote internationale supermarkten, zoals Carrefour, die dezelfde producten ook in België verkopen. Je zou denken dat deze miljoenenbedrijven professionals in dienst nemen om de verpakking van hun huismerk-artikelen tiptop te verzorgen. Met een fraaie vormgeving en correcte teksten. Vooral dat laatste is niet eenvoudig. Zeker niet als het gaat om de Nederlandse taal. Dat blijkt voor de Franstalige verantwoordelijken bij Champion (tegenwoordig Carrefour) soms zelfs een onneembare hindernis. Ze besteden het uit en hopen dat het voor elkaar komt. Ik heb in het verleden diverse voorbeelden van kromme vertalingen vastgelegd. Hier een selectie, uit de oude doos. Lees verder →

De hel voor vegetariërs schreeuwt om een Nederlandse naam

Geplaatst op door

Foto uit ‘Cooking the Books‘ van Richard Finch

In een artikel in de New York Times kwam ik het woord ‘turducken‘ tegen. De schrijver wilde vermoedelijk een beeld oproepen van het ‘matroesjka-effect’. Turducken blijkt namelijk een Thanksgiving-recept als een Russisch poppetje: een kalkoen gevuld met eend gevuld met kip. Ik was net aan het bedenken hoe we dat gerecht in het Nederlands zouden noemen (Kipeendkoen? Lees verder →

Nieuw: de drie i’s voor Attention, Information, Desire and Action

Geplaatst op door

Deze week las ik over de marketingfilosofie van de drie i’s: intrigeren, interesseren en informeren. Ik dacht: goh, daar zit wat… onzin!

30 jaar geleden leerde ik bij de SRM al over het AIDA model. Dat staat voor Attention, Information, Desire, Action. Dus dat je eerst de aandacht van je doelgroep moet krijgen, waarna je ze kunt informeren over je product om hun behoefte aan dat product aan te wakkeren zodat ze tot aankoop over gaan. Dit model voldoet nog steeds prima. Maar ja, er moet elke week een stukkie op de social media komen en Lees verder →

Irri printerdingetje – XL inktpatronen

Geplaatst op door

inktpatronen met dubbele hoeveelheid inkt van canon pixma XL

Iedereen, maar echt iedereen heeft een hekel aan de printermaffia. De Canons, HP’s en Epsons die hun superintelligente printer/scanner-combinaties bijna gratis aanbieden om je vervolgens voor goud geld eigen A-merk inktpatronen te kunnen aansmeren. Van de week had ik weer zo’n hartwringend irritatiemomentje, toen ik cartridges voor mijn nieuwe Canon PIXMA ging bestellen. Want wat was de aanbieding? Inktpatronen XL die twee keer zo veel pagina’s kunnen printen! Joepie! Cartridges met de dubbele hoeveelheid inkt. Dat leek mij in eerste instantie een goede deal. Tot je bedenkt  Lees verder →

Tekst en teksten – wat is het verschil?

Geplaatst op door

wat is het verschil tussen teksten en tekst?Krek. Copy – Tekst en teksten? Wat is dat voor rare claim. Klopt dat wel? Teksten zijn toch al tekst? En tekst bestaat toch uit teksten? Inderdaad, de betekenis van ’teksten’ overlapt deels die van ’tekst. In eerste instantie bedacht ik dit bannertje ook vooral omdat ik het leuk vond om ’tekst en’ en ’teksten’ naast elkaar te zetten. Vooral als je stiekem de spatie tussen ’tekst’ en ‘en’ ietsje kleiner maakt. Dan lijkt het of er ’teksten teksten’ staat. En het bekt wel lekker, met al die ètjes.

Maar nu ik er wat dieper over nadenk, zie ik toch echt verschil tussen ’tekst’ en ’teksten’. ‘Tekst’ is Lees verder →

Lijstjes vervliegen, verhalen beklijven

Geplaatst op door

Op het blog van onvolprezen copycollega Tekstschrijver Tim staat een stukje over ‘story telling’, met een link naar een boeiende TED-talk over mensen die meedoen aan officiële geheugenwedstrijden en de trucs die ze gebruiken om zo veel mogelijk random lijstjes (speelkaarten, getallen, namen en telefoonnummers) te onthouden.  Hierzo. Nou heb ik me er nooit zo in verdiept, in dat hele ‘story telling’ niet. Wel schreef ik ooit een stukkie over mijn visie op opsommingen. Dat die dus niet werken. Het verhaal van die TED-vent sluit daar naadloos bij aan. Een opsomming kun je niet onthouden, tenzij je hem inbedt in een verhaal. Dat is exact wat de geheelonthouders doen om hun lijstjes er in te stampen.

En dat is ook exact wat ik bedoelde met mijn antiopsommingenverhaal. Nog steeds, bijna wekelijks, krijg ik van klanten het verzoek om lijstjes met voordelen, usp’s (sic!) Lees verder →

Ontdekking in Frankrijk: hooischelven

Geplaatst op door

Wie geen rationele keuze kan maken uit twee ogenschijnlijk identieke opties, is ‘als een ezel tussen twee hooischelven’, leerden wij vroeger op school. Waarbij de ezel volgens de overlevering van honger (en besluiteloosheid) zou sterven. Mooi verhaal. Maar wat is precies een hooischelf? Ik begreep dat het een soort van stapel hooi moest zijn, maar die kwam je bij ons in het stedelijke Hilversum niet tegen. Ja, een hooimijt zag je nog wel eens op een boerderij, maar hooischelven? Nooit. En toen ik 30 jaar later eindelijk op het Franse platteland kwam te wonen, bestond de hooischelf niet meer. Balen, Lees verder →